تطبیق نظریات اخلاقی حوزه¬ی علمی علامه طباطبائی با فضیلت¬گرایی مک¬اینتایر

پایان نامه
چکیده

مک¬اینتایر "فضیلت" را محور و اساس نظریات اخلاقی خود می¬داند. از نظر او فضیلت که از سه عنصر "عمل"، "نظم روایی" و "سنت تاریخی" به دست می¬آید، ارزش ذاتی برای انسان دارد، یعنی انسان با داشتن فضیلت می¬تواند به سعادت و حیات نیک که غایت زندگی است دست یابد، از سوی دیگر سعادت و حیات نیک همان فضیلت-مندی است. انسان فضیلت¬مند در هر شرایطی می¬تواند، بهترین و متأملانه¬ترین امور را بدون تأمل انتخاب کند، زیرا چنین فردی به ملکه¬ی فضیلت آراسته است. بنابراین غایتی که انسان فضیلت¬مند می¬تواند به آن دست یابد، در دل مفهوم فضیلت نهفته است، چرا که از یک سو غایت یا همان حیات نیک، عبارت است از اینکه انسان در جستجوی خیر باشد، و از سوی دیگر جستجوی خیر جز با داشتن فضایل امکان¬پذیر نیست. بر این اساس می¬توان گفت دین در غایت مطرح شده در نظریه¬ی اخلاقی مک¬اینتایر نقش تعیین کننده ندارد و گزاره¬های اخلاقی به واسطه¬ی فضیلت و حکمت عملی که خود فضیلت عقلانی است تعیین می¬شوند و همین فضایل پشتوانه¬ی اخلاق، مبنای اخلاق¬مداری انسان و نیز معنای سعادت و غایت انسانی هستند. دیدگاه دیگر اخلاق از نظر طباطبائی و شاگردان او است. در آرای این اندیشمندان، اخلاق امری نفسانی و فطری است که انسان با عمل به اصول آن می¬تواند به فضایلی دست یابد که این فضایل می¬توانند انسان را که موجودی کمال¬طلب است به کمال مطلق (که از نظر آنان مقام قرب الهی است) برسانند و انسانی که به کمال مطلق برسد، به سعادت نهایی خویش دست می¬یابد. از سوی دیگر عقل و شرع دو عنصری هستند که انسان در مقام اثبات حسن و قبح اخلاقی به آنها نیازمند است و در صورتی که از این دو امر پیروی کند، می¬تواند به حد وسط در احکام اخلاقی (فضایل) برسد. بر این اساس دین (انجام تکالیف دینی)، پشتوانه¬ی اخلاق و واسطه¬ی دست¬یابی به فضایل است و این فضایل علاوه بر ارزش ذاتی که دارند واسطه¬ی دست¬یابی به سعادت هستند. بنابراین فضایل ملاک رسیدن به سعادت هستند و نقش کارکردی در رسیدن انسان به سعادت دارند.

منابع مشابه

بررسی رفتار اطلاع یابی اعضای هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی در استفاده از منابع علمی پیوسته

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رفتار اطلاع یابی اعضای هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی در استفاده از منابع اطلاعاتی پیوسته بوده است. روش این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی پیمایشی اجرا شده است. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده‌ها پرسشنامه‌ای محقق ساخته بوده که در بین 472 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبائی توزیع شده است. یافته‌های پژوهش نشان داد 80 درصد اعضای هیات علمی  از طریق ج...

متن کامل

نقش رسانه‌های اجتماعی در ارتباطات علمی اعضای هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی

پژوهش حاضر، با هدف تبیین نقش رسانه‌های اجتماعی در ارتباطات علمی اعضای هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی صورت گرفته است. پژوهش از نوع کاربردی به روش پیمایشی- تحلیلی انجام‌گرفته و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه محقق-ساخته بر اساس مدل لانه‌زنبوری کیتزمان در رسانه‌های اجتماعی و مدل دانشگاه نامرئی (مدل زاکالا) در ارتباطات علمی بوده است. برای روایی پرسشنامه؛ روایی صوری- محتوایی و برای پایایی پرسشنامه...

متن کامل

رهیافت تربیت فضایل اخلاقی بر تحکیم جامعه در قرآن کریم با رویکردی بر نظریات علامه طباطبایی

دین مبین اسلام، دربردارندة آموزه‌هایی است که عمل بر اساس آن‎ها، کمال انسان و تحکیم جامعة انسانی را به ‌دنبال خواهد داشت. محتوای اصلی این آموزه‌ها، رشد فضیلت‎های اخلاقی به صورت مطلوب در جامعه است، چنان‎که می‌توان گفت یکی از اهداف رسالت پیامبران، پرورش این و تثبیت‎شان در جامعه بوده است. از این رو پرداختن به این موضوع و پرورش روحیة اخلاق‌مداری در جامعه، از ضروریات است، تا در سایه‌سار آن بتوان رشد ...

متن کامل

اجتماع علمی در دانشگاه‎ها‎ی ایران: مطالعۀ موردی دانشکده‏های علوم اجتماعی دانشگاه‎ها‎ی علامه طباطبائی و تهران

کم رشدی علوم اجتماعی در ایران عمدتاً با رویکرد‎های کلان، به‎ویژه کارکردگرایی ساختاری و کمتر با رویکردهای خرد مورد بررسی قرار گرفته است. این مقاله با الهام از الگوی نظری کالینز، حلقه‎های فکری اعضا هیأت علمی دانشکده‎ها‎ی علوم اجتماعی دانشگاه‎ها‎ی علامه طباطبائی و تهران را مورد شناسایی قرار می‎دهد. از نظر کالینز رشد علم در گرو ظهور و تداوم حلقه‎های فکری به‎مثابه «اجتماع‎های علمی» است. هسته محوری حل...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023